از آنجا كه سال شمسی با سال قمری متفاوت است بهتر است كه مبنای محاسبه همان سال قمری باشد كه كمی از سال شمسی كمتر است اگر چه مراجع عظام تقلید  محاسبه با هر دو را جایز می دانند.

یكی از فروع دین مقدس اسلام مسأله خمس است و از احكامی می باشد كه قرآن كریم نیز علاوه بر احادیث به آن تصریح نموده است: «واعلموا أنما غنمتم من شیء فأن لله خمسه وللرسول ولذی القربی ….» (1)

بدانید كه هر چه را كه بدست می آورید یك پنجم آن از آن خدا و رسول و نزدیكان او … می باشد.

بعضی از افراد سۆال می كنند كه آیا خمس در قرآن آمده ؟!!

و در بعضی مواقع سۆال آنها از روی انكار می باشد و به خیال خود می خواهند سۆال شونده را در مضیقه قرار دهند، پس بر یك مسلمان متدین لازم است كه با قرآن مأنوس باشد و حداقل، آیات كلیدی قرآن را حفظ باشد و به عنوان مثال: تا كسی شبهه ای مانند شبهه فوق را مطرح نمود، با حاضر جوابی كامل بگوید: « بله، در سوره انفال، آیه41»

این گذشته از این است كه برای واجب بودن یك عمل لازم نیست كه حتما قرآن به آن تصریح نموده باشد چرا كه بسیاری از جزئیات اعمال عبادی در قرآن بیان نشده اما ما آن را از سنت پیامبر صلی الله علیه و آله كه از طریق اهل بیت علیهم السلام و روایات آنان به دست ما رسیده، بدست می آوریم. به عنوان نمونه: تعداد نماز های یومیه، تعداد ركعات آن، كیفیت ركوع و سجود، مناسك حج و غیره، اما در عین حال هیچ كس شك ندارد كه این جزئیات و احكام، جزء دین اسلام می باشد!

و در روایتی از امام صادق علیه السلام می خوانیم: « الله كه هیچ خدایی جز او نیست وقتی صدقه را بر ما حرام كرد، خمس را برای ما نازل نمود پس صدقه بر ما حرام است و خمس برای ما واجب و كرامت (هدیه) بر ما حلال می باشد.»(2)

طریقه محاسبه سال خمسی

زمانی را كه اولین درآمد به دست انسان می رسد - یعنی درآمدی كه مشمول خمس می شود نه مثل ارث و مهریه و دیه بلكه مانند حقوق یا سودِ تجارت و امثال آن – مبنای محاسبه سال خمسی قرار می دهیم و آن زمان می شود مبدأ سال خمسی و در بین سال هر چه از درآمد را خرج نیازهای متعارف زندگی نمودیم مشمول خمس نخواهد بود و هرچه را تا سر سال كه بازگشت به همان مبدأ است باقی بماند یك پنجم آن متعلق به امام زمان علیه السلام می باشد.

ادامه »